Đau vai gáy: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị
11/05/2020
Đau vai gáy là bệnh khá phổ biến hiện nay, đặc biệt đối với dân văn phòng và người thường xuyên bê vác nặng. Để có hướng điều trị phù hợp, người bệnh cần tìm hiểu kỹ nguyên nhân và các triệu chứng gây bệnh, từ đó phòng tránh các biến chứng nguy hiểm do hội chứng này gây ra.
1. Khái quát về đau vai gáy
1.1 Đai vai gáy là bệnh gì?
Đau vai gáy là tình trạng vùng vai gáy bị căng cứng gây đau nhức, khiến người bệnh gặp khó khăn khi cử động vùng cổ, vùng đầu. Hội chứng này có thể xảy ra ở vai phải hoặc trái, một số trường hợp xảy ra ở cả hai bên.
Lúc đầu, người bệnh có cảm giác đau nhẹ, nhức mỏi và tê bì vùng cổ, vai gáy. Sau đó không quay đầu thoải mái, chỉ nghiêng sang trái hoặc phải mà không quay lại phía sau được.
1.2 Triệu chứng đau mỏi vai gáy
Bệnh đau mỏi vai gáy thường có các triệu chứng mang tính cơ học:
– Cảm giác đau thường xuất hiện vào sáng sớm, sau khi ngủ dậy. Đau tăng lên khi vận động mạnh hoặc ngồi làm việc trong thời gian dài và giảm dần lúc nghỉ ngơi.
– Cơn đau sẽ lan dần xuống bả vai làm cho cánh tay, cẳng tay và ngón tay bị tê mỏi rất khó chịu, sờ vào có cảm giác tê cứng. Khi bị đau quá mức chỉ cần đi lại nhẹ nhàng cũng cảm thấy đau vùng cổ, vai, gáy.
– Cơn đau lan lên vùng đầu gây cảm giác hoa mắt, chóng mặt, ù tai, đau đầu… do lượng máu lưu thông lên não giảm. Một số trường hợp có thể bị mất ngủ triền miên, sức khỏe suy giảm.
2. Nguyên nhân gây đau mỏi vai gáy
Có nhiều nguyên nhân gây bệnh, có thể do yếu tố bên ngoài tác động hoặc là do các bệnh lý về xương khớp dẫn tới tình trạng đau vai gáy
2.1 Yếu tố bên ngoài
2.1.1 Đặc thù công việc
Ngồi quá lâu ở một tư thế (nhân viên văn phòng, lái xe…) hay thường xuyên phải bê vác nặng khiến các cơ ở vùng cổ và bả vai bị chèn ép gây đau mỏi. Nguyên nhân là do quá trình lưu thông khí huyết ở cột sống cổ bị ảnh hưởng, dẫn tới thiếu máu nuôi dưỡng dây thần kinh.
2.1.2 Nằm ngủ sai tư thế
Ngủ gục trên bàn, nằm ngủ không trở mình, nghiêng đầu về một bên hoặc dùng gối quá cao… khiến cho mạch máu bị chèn ép, kém lưu thông gây nhức mỏi.
2.1.3 Tập luyện quá sức
Việc luyện tập quá sức, không đúng động tác hoặc không khởi động trước khi tập cũng là một trong những nguyên nhân gây đau mỏi vai gáy.
2.1.4 Tai nạn
Chấn thương vùng vai gáy do tai nạn trong cuộc sống, chơi thể thao… có thể gây ra những cơn đau nhức cổ, bả vai.
2.1.5 Nhiễm lạnh
Tắm nước lạnh hay ngồi phòng điều hòa lâu… khiến cơ thể bị nhiễm lạnh. Tình trạng này nếu kéo dài làm dây thần kinh bị tổn thương, khiến các triệu chứng đau mỏi vai gáy ngày càng nặng.
2.2 Yếu tố bệnh lý
Người bệnh khi mắc phải một số bệnh lý về xương khớp sẽ dẫn tới tình trạng đau vai gáy.
2.2.1 Thoái hóa đốt sống cổ
Nếu bị thoái hóa đốt sống cổ, các gai xương sẽ xuất hiện và chèn ép dây thần kinh ở vai gáy gây đau đớn, nhức mỏi. Từ đó, khiến cho việc vận động cũng gặp nhiều khó khăn. Triệu chứng điển hình là cảm giác cứng cổ, đau mỏi gáy mỗi khi thức dậy.
2.2.2 Rối loạn chức năng thần kinh
Khi các dây thần kinh vùng vai gáy bị kéo giãn quá mức sẽ gây nên những cơn đau mỏi. Lúc này, người bệnh sẽ cảm thấy mệt mỏi, khó ngủ, không thể tập trung làm việc.
2.2.3 Viêm bao khớp vai
Người bệnh sẽ cảm thấy đau một bên khớp vai khi trời lạnh hoặc lúc nửa đêm, cơn đau tăng lên nếu nằm nghiêng. Thậm chí, bạn không thể chải đầu, vòng tay ra sau hoặc với tay lấy đồ trên cao… Đó là những biểu hiện đặc trưng của viêm co rút bao khớp vai – một trong những nguyên nhân gây đau cổ vai gáy khá phổ biến.
Ngoài ra, các bệnh lý như viêm bao gân, viêm vai gáy, dính khớp bả vai… cũng là nguyên nhân gây đau cổ vai gáy.
3. Đối tượng có nguy cơ bị đau vai gáy
Những người có nguy cơ bị hội chứng đau mỏi vai gáy gồm:
– Người làm việc văn phòng, lái xe, thường xuyên bê vác nặng nhọc
– Người bị mắc bệnh thoái hóa đốt sống cổ, thoát vị đĩa đệm…
– Vận động viên thể thao
– Người cao tuổi
– Người bị dị tật bẩm sinh vùng cổ, gáy
Triệu chứng đau vai gáy có thể xuất hiện trong thời gian ngắn hoặc kéo dài nhiều ngày, thậm chí vài tháng. Nếu không điều trị kịp thời có thể ảnh hưởng tới khả năng vận động và gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng đối với người bệnh.
4. Các phương pháp chuẩn đoán bệnh
Thông thường, bác sĩ có thể chẩn đoán bệnh thông qua các triệu chứng gặp phải. Tuy nhiên, đối với trường hợp nặng, để chắc chắn nguyên nhân gây bệnh và có phương pháp điều trị, bác sĩ sẽ chỉ định một số xét nghiệm cần thiết.
4.1 Chụp X-quang
Được thực hiện trong các trường hợp sau:
– Có cảm giác đau khi chạm vào vùng xương ở cổ, vai.
– Có tiền sử chấn thương ở khu vực gáy.
– Nếu nghi ngờ đau là do các vấn đề liên quan tới tim và phổi.
4.2 Chụp CT
Bác sĩ sẽ chỉ định khi:
– Hình ảnh Xquang không rõ ràng.
– Nghi ngờ gãy xương
– Các tình trạng tổn thương khác gây đau.
4.3 Điện tâm đồ kết hợp với xét nghiệm
Khi xuất hiện một số triệu chứng như: đau ngực, khó thở, huyết áp cao, tiều đường, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp chẩn đoán điện tâm đồ kết hợp với xét nghiệm máu.
5. Ứng phó với bệnh đau cổ vai gáy như thế nào?
Sau khi xác định được nguyên nhân gây bệnh, bác sĩ sẽ đánh giá mức độ nặng hay nhẹ, từ đó đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
5.1 Bệnh ở mức độ nhẹ
Ở mức độ nhẹ liên quan đến thiếu máu hoặc co mạch, người bệnh có thể ứng phó như sau:
– Không nên cố gắng quay đầu hoặc quay cổ. Lúc này, người bệnh chỉ nên cử động nhẹ nhàng.
– Có thể chườm ấm vùng cổ vai hoặc chiếu đèn hồng ngoại.
– Massage nhẹ nhàng vùng cổ vai gáy khoảng 10 -15 phút, giúp máu lưu thông tốt, cơ được thư giãn, giảm đau.
– Khi tắm, nên sử dụng nước ấm, không tắm bằng nước lạnh.
5.2 Bệnh ở mức độ vừa
Ở mức độ vừa, sau khi đã thực hiện các biện pháp trên nhưng không thuyên giảm, người bệnh cần phải sử dụng thuốc điều trị:
– Thuốc giảm đau, chống viêm: paracetamol, Ibuprofen, Diclofenac,…
– Thuốc giãn cơ như Decontractyl để chống các cơ co thắt quá mức.
– Vitamin nhóm B như B1, B6, B12 có tác dụng làm tăng dẫn truyền thần kinh.
Việc sử dụng loại thuốc nào đều phải có hướng dẫn chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.
5.3 Trường hợp bệnh nặng
Đối với trường hợp đã áp dụng tất cả các biện pháp trên và bệnh đã gây biến chứng liệt, teo cơ… bác sĩ có thể phải chỉ định phẫu thuật.
6. Chữa đau vai gáy tại nhà không cần dùng thuốc
Các bài thuốc dân gian với nguyên liệu xung quanh ta cũng được nhiều người ưa chuộng vì tính an toàn, tiết kiệm chi phí. Bạn có thể tham khảo một số bài thuốc dân gian dưới đây:
6.1 Lá ngải cứu và lá cúc tần
Chuẩn bị: 50g lá cúc tần, 100g ngải cứu, 3 thìa muối hạt.
Thực hiện: Sao nóng các nguyên liệu trên, sau đó, bọc vào 1 chiếc khăn mỏng. Chờ thuốc bớt nóng rồi đắp trực tiếp lên vùng vai gáy bị đau. Kiên trì thực hiện bài thuốc này, bạn sẽ thấy các cơn đau nhức giảm đáng kể.
6.2 Cây đinh lăng
Chuẩn bị: 30g thân và rễ cây đinh lăng
Thực hiện: Phơi khô nguyên liệu trên, sau đó sắc uống mỗi ngày. Sau khoảng 1 tuần liên tục sử dụng bài thuốc trên, các cơn đau nhức vai gáy sẽ giảm rõ rệt.
6.3 Cam sành, hành khô
Chuẩn bị: 1 quả cam sành, 1 củ hành khô, phèn chua
Thực hiện: Rửa sạch quả cam, để ráo nước, dùng dao cắt bỏ phần đầu rồi cho hành khô và phèn chua vào ruột cam. Sau đó, đặt cam lên bếp nướng cho đến khi vỏ cam chuyển thành màu đen. Để cam nguội bớt rồi cắt thành từng lát nhỏ, đắp lên vùng vai gáy bị đau mỏi khoảng 10-15 phút. Lấy miếng cam ra rồi thực hiện động tác massage để cơ được thoải mái và thư giãn.
7. Bài tập tại nhà đối với bệnh nhân đau vai gáy
Bên cạnh việc sử dụng thuốc tây hoặc các biện pháp vật lý trị liệu, người bệnh có thể thực hiện một số bài tập đơn giản tại nhà dưới đây.
7.1 Bài tập tại chỗ
Bài tập này dành cho những người “lười” vận động vẫn có thể thực hiện các động tác đơn giản để giảm đau mỏi vai gáy:
Ngồi thẳng lưng, mắt hướng phía trước. Đặt tay phải lên đỉnh đầu và nhẹ nhàng kéo sang bên phải, thả lỏng hai vai. Giữ tư thế này từ 20-30 giây rồi trở lại tư thế ban đầu và lặp lại động tác này với bên còn lại.
7.2 Bài tập tư thế nhân sư
Bài tập này giúp giải phóng áp lực đè nặng lên các nhóm cơ ở lưng, vai và gáy. Cách thực hiện:
– Nằm sấp, chân duỗi thẳng.
– Đặt hai khủy tay song song phía trước, nâng từ từ đầu và ngực lên đảm bảo bụng không rời khỏi sàn, giữ chặt lưng, mông và đùi.
– Ưỡn ngực, cằm hướng ra phía trước, hít sâu
– Giữ tư thế trong vòng 10 – 20 giây, lặp lại 5 lần.
7.3 Bài tập tư thế con mèo
Bài tập này giúp cột sống cổ linh hoạt hơn, giảm căng thẳng và đau nhức. Cách thực hiện:
– Chống hai tay và đầu gối xuống sàn, giữ hai vai thẳng với cổ tay, phần hông thẳng với đầu gối. Duỗi thẳng hai bàn chân.
– Hít sâu, hóp bụng, cúi đầu hướng về rốn, cằm cố gắng chạm ngực. Uống cong lưng hướng lên trên trần nhà hết mức có thể.
– Hít thở sâu và chậm, giữ tư thế trong vài nhịp thở.
– Thực hành tư thế này từ 5 – 6 lần.
8. Chế độ dinh dưỡng
Một chế độ dinh dưỡng khoa học và hợp lý rất cần thiết đối với những người bị bệnh này, giúp cải thiện tình trạng và ngăn ngừa nguy cơ diễn tiến nặng hơn.
8.1 Đau vai gáy nên ăn gì?
– Sử dụng các thực phẩm giàu axit béo omega-3 như: cá hồi, cá thu, óc chó, hạnh nhân… bởi omega-3 có tác dụng chống viêm, góp phần làm giảm các triệu chứng đau nhức và cứng khớp.
– Bổ sung glucosamine, chondroitin, canxi giúp cải thiện tình trạng đau nhức và tăng cường sức khỏe xương khớp.
– Các loại rau xanh như rau bina, cải bẹ xanh, súp lơ xanh, cải xoăn, hoa quả, trái cây… là nguồn cung cấp vitamin dồi dào làm giảm các triệu chứng viêm nhiễm, nâng cao sức đề kháng cho cơ thể.
– Nên bổ sung các loại gia vị như gừng, nghệ… vào thực đơn hàng ngày rất tốt đối với những bệnh nhân mắc bệnh xương khớp vì chúng là chất chống viêm, giảm sưng.
8.2 Bị đau vai gáy nên kiêng ăn gì?
– Người mắc bệnh nên hạn chế sử dụng các thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh, món chiên vào nhiều dầu mỡ, thực phẩm đóng hộp, đồ ngọt… bởi chúng làm tăng phản ứng viêm, khiến triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn.
– Nói không với rượu, bia, thuốc lá, đồ uống có ga và các chất kích thích khác vì chúng không tốt cho người bị mắc bệnh xương khớp nói chung.
9. Phòng tránh bệnh đau vai gáy
Hội chứng đau vai gáy rất dễ gặp và có thể tái đi tái lại nhiều lần. Vì vậy, để phòng tránh căn bệnh này, mọi người nên:
– Thường xuyên luyện tập thể dục thể thao, lựa chọn các bài tập phù hợp với mình.
– Có chế độ làm việc, nghỉ ngơi hợp lý. Nên vận động, nghỉ giải lao khi phải ngồi lâu, thông thường nên đứng dậy sau khi ngồi khoảng 2 giờ đồng hồ.
– Trong chế độ ăn uống hàng ngày cần ăn đủ chất và bổ sung một số khoáng chất thiết yếu cho cơ thể như canxi, kali, các vitamin nhóm B, C, E,…
Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn đọc có cái nhìn tổng quát về bệnh này, từ đó có phương pháp phòng tránh và chữa trị hiệu quả nếu mắc bệnh.
Nếu bạn cần tìm hiểu thêm thông tin gì có thể liên hệ với chúng tôi theo số hotline 0865 344 349 để các chuyên gia tư vấn và giải đáp.
XEM THÊM:
